Zoom w smartfonie - wszystko co powinieneś wiedzieć na jego temat

Co to jest ogniskowa obiektywu? – Lepsza Fotka

Wielu fotografów błędnie rozumie pojęcie ogniskowej. Wbrew temu, co niektórzy sądzą, ogniskowa obiektywu nie jest jego fizycznym wymiarem i ma niewiele wspólnego z jego ogólną wielkością. Czym więc jest w takim razie?

W tym artykule odpowiem na to pytanie i omówię, jak zdecydować, która ogniskowa jest odpowiednia dla Twojego stylu fotografowania.

Co to jest ogniskowa obiektywu?

Ogniskowa obiektywu to odległość między obiektywem a przetwornikiem obrazu, gdy obiekt jest ostry, zwykle podawana w milimetrach np. 28 mm, 50 mm lub 100 mm. W przypadku obiektywów zmiennoogniskowych podaje się zarówno minimalną, jak i maksymalną ogniskową, na przykład 18-55 mm.

Jaka jest ogniskowa obiektywu 50 mm?

Na przykład obiektyw 50 mm przy ustawieniu ostrości na nieskończoność będzie miał ogniskową 50 mm, ale przy ustawianiu ostrości na obiekt oddalony o 1 metr, aby uzyskać ostrość, należy przesunąć ogniskową o 2,6 mm dalej od matrycy aparatu. Dlatego to, co wydawało Ci się obrazem 50 mm, jest w rzeczywistości obrazem 52 mm.

Jak znaleźć ogniskową obiektywu?

Odległość od środka obiektywu do punktu ogniskowego jest ponownie nazywana ogniskową f obiektywu. Należy pamiętać, że ogniskowa i moc soczewki rozbieżnej są zdefiniowane jako ujemne. Na przykład, jeśli odległość do F w wynosi 5,00 cm, to ogniskowa wynosi f=-5,00 cm, a moc soczewki P=-20 D.

Jak ogniskowa wpływa na obraz?

Ogniskowa wpływa na wygląd i jakość zdjęcia na kilka sposobów:

Pole widzenia.

Ogniskowa określa, jak duża część sceny jest uchwycona na zdjęciu. Obiektywy o krótszej ogniskowej są nazywane obiektywami szerokokątnymi, ponieważ umożliwiają uzyskanie szerszego pola widzenia na jednym zdjęciu. Obiektywy o długich ogniskowych nazywane są teleobiektywami i mają mniejsze pole widzenia.

Głębia ostrości.

Obiektywy o długich ogniskowych mają zazwyczaj płytką głębię ostrości, co oznacza, że mogą skupić się na małych obiektach nawet tych odległych w określonych odległościach. Z kolei obiektywy o krótkich ogniskowych mają większą głębię ostrości, co pozwala im uzyskać ostrość na szerszym zakresie elementów.

Perspektywa.

Ogniskowa może również zmienić perspektywę i skalę zdjęcia. Obiektyw o krótszej ogniskowej poszerza perspektywę, dając wrażenie większej przestrzeni pomiędzy elementami na zdjęciu. Z kolei teleobiektywy mają tendencję do upychania elementów w kadrze, co powoduje ściśnięcie perspektywy.

Przeczytaj też:Jak wyostrzyć zdjęcie?

Drgania obrazu.

Drgania obrazu to rozmycie i obniżenie jakości obrazu wynikające z wibracji powstających podczas naciskania spustu migawki. W przypadku korzystania z obiektywu o długiej ogniskowej i wąskiej perspektywie obiektyw i aparat są bardziej wrażliwe na najmniejszy ruch. Drganiom obrazu można zapobiegać, używając statywu.

What lens shall I buy? Focal Length - Learn how different focal lengths change your image

Watch this video on YouTube

Klasyfikacje długości ogniskowych.

Obiektywy do aparatów fotograficznych dzieli się na pięć kategorii opisowych w zależności od ich ekwiwalentnej długości ogniskowej. Obiektywy ultraszerokokątne mają ogniskową mniejszą niż 24 mm w przeliczeniu na pełną klatkę.

Umożliwiają one uchwycenie niezwykle szerokich widoków. Jednak z tego powodu często prezentują zniekształcony obraz świata. Są to przyjemne w użyciu obiektywy, które charakteryzują się bardzo małą minimalną odległością ogniskowania i dużą głębią ostrości. Jeśli fotografujesz wnętrza, warto mieć te obiektywy w swojej torbie.

Przeczytaj też:Co to jest obiektyw stałoogniskowy?

Porównanie ogniskowych w obiektywach do aparatów fotograficznych.

Dla początkujących fotografów dostępna jest szeroka gama obiektywów, a tym samym różnych ogniskowych. Niektóre obiektywy lepiej nadają się do określonych typów fotografii; na przykład, ultraszerokokątne są świetne do fotografii krajobrazowej, podczas gdy teleobiektywy są lepszą opcją dla fotografii dzikiej przyrody.

Ultraszerokokątne ogniskowa od 8 mm do 24 mm:

Te obiektywy są czasami nazywane obiektywami typu rybie oko, które mają bardzo szeroki obszar widzenia. Choć mogą one wykonywać zdjęcia o kącie widzenia do 180 stopni wokół obiektywu, to jednak dość znacznie zniekształcają obraz, sprawiając, że wszystko wydaje się być niemal jak w kuli.

Standardowy szeroki kąt ogniskowa od 24 mm do 35 mm:

Mniejsze ogniskowe i szerszy kąt mogą zniekształcać obraz. W przypadku obiektywu tej wielkości zniekształcenia są minimalne, a obraz wydaje się bardziej naturalny. Prawie wszystko jest ostre, chyba że obiekt znajduje się bardzo blisko aparatu, a zniekształcenia przestrzenne są mniejsze niż w przypadku bardzo szerokiego obiektywu, ale nadal sprawiają, że przedmioty, wydają się bardziej oddalone niż są w rzeczywistości.

Obiektyw standardowy ogniskowa od 35 mm do 70 mm:

Te uniwersalne obiektywy są dobre do niemal każdego rodzaju fotografii, od portretów po krajobrazy. Te uniwersalne obiektywy odwzorowują obraz mniej więcej tak, jak widzi go ludzkie oko, i łatwo dostosowują się do płytkiej lub głębokiej głębi ostrości, w zależności od przysłony.

Teleobiektyw ogniskowa od 70 mm do 300 mm lub więcej:

Te obiektywy są idealne do wybierania odległych obiektów, tak jak robi to teleskop. Dobrze nadają się do kompresji obiektu i tła, co sprawia, że tło wydaje się znacznie bliższe obiektowi. Teleobiektywy często mają płytką głębię ostrości, chyba że fotografowany obiekt znajduje się w dużej odległości.

Przeczytaj też:Jak fotografować krople wody?

Super teleobiektywy mają ogniskowe przekraczające 300 mm.

Są one często używane do fotografowania ptaków i innych małych, odległych obiektów. Obiektywy te mogą być bardzo duże i ciężkie i mogą wymagać użycia statywu do ich podparcia. Są one również bardzo drogie! Na szczęście istnieje kilka znacznie tańszych opcji, które pozwalają fotografom z normalnym portfelem na rozpoczęcie fotografowania ptaków!

Obiektywy zmiennoogniskowe a obiektywy stałoogniskowe?

Obiektywy stałoogoniskowe mają jedną, stałą ogniskową. Z drugiej strony, obiektywy zmiennoogniskowe mają zmienną ogniskową. Niektóre popularne obiektywy zmiennoogniskowe to 16-35 mm, 24-70 mm i 70-200 mm.

Doskonałym obiektywem do podróżowania jest taki, który obejmuje zarówno zakres szeroki, jak i teleobiektyw, np. obiektyw 18-200 mm. Zaletą tego rozwiązania jest to, że nie trzeba nosić ze sobą wielu obiektywów, ani zmieniać obiektywów, aby fotografować szerokie widoki i zbliżenia detali architektonicznych.

Jest jednak pewna wada zoomów, często nie są one tak ostre optycznie, jak obiektywy typu stałoogniskowe. Chociaż ta luka zmniejsza się dzięki coraz nowszym i lepszym technologiom, nadal istnieje, zwłaszcza w przypadku superrozszerzeń, takich jak obiektywy 18-200 mm. Kolejną wadą jest to, że mają one zwykle węższe maksymalne otwory przysłony niż obiektywy stałoogniskowe.

Podczas gdy najlepszy zoom może mieć stały otwór przysłony f/2,8, obiektywy stałoogniskowe o podobnej ogniskowej mogą otwierać się znacznie szerzej i często przepuszczają o kilka stopni więcej światła. To sprawia, że obiektywy stałoogniskowe są bardziej pożądane w warunkach słabego oświetlenia.

Co to jest teleobiektyw?

Teleobiektyw, podobnie jak wiele innych obiektywów, oferuje fotografom szerokie możliwości, ale wiąże się też z pewnymi ograniczeniami. Warto zatem poznać działanie oraz potencjalne zastosowania „tele”, i przekonać się, czy warto włączyć go do swojego zestawu fotograficznego.

Warto zatem poznać działanie oraz potencjalne zastosowania „tele”, i przekonać się, czy warto włączyć go do swojego zestawu fotograficznego.

Ograniczanie się do jednego sposobu fotografowania grozi tworzeniem monotonnych, przewidywalnych kadrów i zatrzymaniem rozwoju twórczego. Dlatego tematowi teleobiektywów powinni przyjrzeć się zarówno bardziej doświadczeni fotografowie, jak i osoby, które dopiero przymierzają się do zakupu pierwszego poważnego sprzętu fotograficznego. Co warto wiedzieć o obiektywach z długą ogniskową?

Teleobiektyw - co to jest i czym różni się od innych obiektywów?

Ogniskowa standardowego obiektywu wynosi 50 mm i pozwala na rejestrowanie obrazu, który jest podobny do tego widzianego „na żywo” (mowa tu o perspektywie i kącie widzenia). Obiektywy, w których jest ona krótsza od wspomnianej wartości, dają efekt oddalenia fotografowanej sceny. Tymczasem w przypadku teleobiektywów ogniskowa sięga 70, 100, 300 lub więcej milimetrów i pozwala na przybliżanie scen.

Teleobiektywy, w porównaniu do obiektywów z krótszymi ogniskowymi, rzutują na matrycę aparatu większy obraz, co umożliwia wykonywanie zdjęć, na których daleko położone obiekty są wyraziste i bogate w szczegóły. Ich praca opiera się więc na efekcie przybliżenia, który jest znany choćby z lornetek.

Podział teleobiektywów

Teleobiektywy stanowią dość różnorodną grupę układów optycznych, a co za tym idzie, poszczególne z nich sprawdzają się w innych sytuacjach. Można je podzielić ze względu na długość ogniskowej, a także – podobnie jak pozostałe obiektywy – z uwagi na regulację przybliżenia/oddalenia.

Jeśli chodzi o „zasięg”, wyróżnia się teleobiektywy:

krótkie - z ogniskową 70-100 mm, które są szczególnie popularne w fotografii portretowej,

średnie - gdzie ogniskowa wynosi od 100 do 300 mm i świetnie sprawdza się w przypadku fotografowania aktywności sportowych, w których fotograf znajduje się względnie blisko sportowców (np. tenis),

długie (supertele) - w których ogniskowa przekracza 300 mm, co pozwala na wykonywanie wysokiej jakości zdjęć fauny, czy też fotografowanie wydarzeń na stadionach sportowych.

W ramach drugiego podziału teleobiektywy dzieli się na stałoogniskowe i zmiennoogniskowe. Na czym one polegają i kiedy mogą się sprawdzić?

Teleobiektywy stałoogniskowe i zmiennoogniskowe

Teleobiektywy zmiennogniskowe (z zoomem) to te, które pozwalają na płynną regulację długości ogniskowej. W niektórych modelach zakres ogniskowych sięga niespełna 150 mm, ale są też aparaty, w których przekracza on 300 mm. Urządzenia z tej drugiej grupy są droższe i pozwalają na wykonywanie praktycznie dowolnych zdjęć, w których priorytetem jest uzyskanie precyzyjnego, szczegółowego obrazu odległych obiektów. Należy jednak podkreślić, że wśród nich są też obiektywy, w których ogniskowa przybiera wartości na przykład od 18 do 200 mm, dzięki czemu możliwe jest zarówno oddalanie, jak i przybliżanie fotografowanych scen.

Teleobiektywy stałoogniskowe są tańsze i lżejsze od zmienoogniskowych, a przy tym zapewniają większe możliwości w zakresie fotografowania w niesprzyjających warunkach oświetleniowych. Z drugiej strony, ze względu na brak regulacji ogniskowych, są mniej uniwersalne. Warto przy tym zaznaczyć, że w ich przypadku różnica w długości ogniskowej jest naprawdę ogromna: są modele z ogniskową 70 mm, ale również 200, 300, a nawet 600 mm.

Niezależnie o jakiej długości ogniskowej mowa, dobry teleobiektyw ma zoom optyczny, a nie cyfrowy. Oznacza to, że zachowuje stałe położenie płaszczyzny ostrości.

Szeroki wybór wysokiej jakości teleobiektywów stało- i zmiennoogniskowych można znaleźć pod adresem: sprzet foto. Na podanej stronie dostępna jest również bogata oferta aparatów fotograficznych od firmy Sony.

Teleobiektyw - do czego jest wykorzystywany?

Możliwość przybliżania fotografowanych scen oraz duży wybór ogniskowych niosą ze sobą szerokie możliwości. Dzięki nim teleobiektywy sprawdzają się nie tylko w fotografii sportowej i dzikich zwierząt, ale również krajobrazowej.

Obiektywy szerokokątne wykorzystuje się do wykonywania zdjęć z rozległą głębią ostrości, gdzie konieczne jest zaakcentowanie pierwszego planu. Tymczasem za sprawą teleobiektywów można świetnie podkreślić dalekie plany oraz odległe szczegóły. Pozwalają też uprościć kompozycję i skoncentrować się na kształtach oraz formach, a przy tym budować ciekawe i zróżnicowane kadry. Jeśli w pobliżu znajdują się mniej atrakcyjne przestrzenie, to z pomocą teleobiektywu można sprawić, że zainteresowanie przeniesie się na odległe, ciekawsze plany. Z drugiej strony, sprawdzi się on również w przypadku tworzenia ciasnych kadrów, kiedy fotograf chce skoncentrować się na detalu.

Teleobiektyw pozwoli ukazać majestat gór, ale również uzyskać wspaniałą tarczę słońca lub księżyca, czy też zaakcentować odległe drzewa, budynki lub inne ważne elementy znajdujące się daleko od fotografa. Warto mieć to na uwadze, bowiem nawet część tych bardziej doświadczonych fotografów nie docenia możliwości, jakie teleobiektywy dają w zakresie fotografii krajobrazowej.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Zakup teleobiektywu to najczęściej wydatek rzędu kilku tysięcy złotych, ale dla miłośnika fotografii, który będzie potrafił wykorzystać jego potencjał, powinien okazać się trafioną inwestycją. Osoby, które chciałyby korzystać z możliwości przybliżania sceny, a jednocześnie nie chcą wydawać większej kwoty, mogą rozważyć nabycie telekonwertera. Ten ostatni to obudowany zestaw soczewek, który mocuje się pomiędzy korpusem aparatu i obiektywem, co pozwala powiększyć centralną część kadru i tym samym wydłużyć ogniskową obiektywu.

Popularne telekonwertery pozwalają korzystać z powiększenia x1,4, x2 i x3 – w stosunku do ogniskowej w posiadanym aparacie. Trzeba jednak podkreślić, że ich podpięcie negatywnie odbija się na ostrości i jasności, dlatego sprawdzają się wyłącznie w przypadku dobrych, jasnych obiektywów. Jeśli fotograf nie dysponuje takim sprzętem, to zamiast wysokiej jakości telekonwertera, powinien rozważyć zakup tańszego teleobiektywu.

Zoom w smartfonie - wszystko co powinieneś wiedzieć na jego temat

Gdy producenci smartfonów zaczęli produkować urządzenia z więcej niż jednym aparatem to mobilna fotograficzna nomenklatura znacznie się skomplikowała. Sprawy nie upraszcza także stosowanie marketingowych terminów, które nie mają jasnej definicji. Powszechnie stosowany termin "zoom" nie ma z pierwotnym, fotograficznym znaczeniem wiele wspólnego. Ten artykuł powstał, aby wyjaśnić Wam podstawowe kwestie i rozwiać wątpliwości.

Wyjaśniamy, czym jest ogniskowa, jej ekwiwalent, jakie są rodzaje obiektywów oraz czym różnią się od siebie zoom, zoom cyfrowy i hybrydowy.

Ogniskowa i kąt widzenia

Zacznijmy od podstaw, żeby na tych fundamentach zbudować wiedzę na temat bardziej złożonych pojęć.

Podstawowym parametrem określający obiektyw aparatu jest jego ogniskowa. Ogniskowa to termin odnoszący się wprost do cech fizycznych obiektywu i określa odległość od centrum soczewki do miejsca w którym zostają skupione promienie światła. W przypadku aparatu najczęściej oznacza to odległość od przedniej soczewki obiektywu do matrycy aparatu, która rejestruje obraz. Im dłuższa ogniskowa tym obiektyw musi być dłuższy, a przy tym większy i cięższy.

Ogniskowa obiektywu przekłada się wprost na jego kąt widzenia lub inaczej na stopień powiększenia obrazu. Kąt widzenia czy stopień powiększenia można wyliczyć tylko z połączenia ogniskowej z wielkością matrycy, na którą rzutowany jest obraz. Punktem odniesienia stał się najbardziej popularny format filmu 35 mm stosowany przez dziesiątki lat w aparatach analogowych. Jego odpowiednikiem w świecie cyfrowym jest tak zwana pełna klatka, czyli matryca o wielkości jednej klatki filmu analogowego 24×36 mm.

Obiektyw standardowy, szerokokątny i teleobiektyw

Obiektywem standardowym przyjęło się określać ogniskową odpowiadającą przekątnej matrycy. Dla pełnej klatki jest to dokładnie 43 mm, choć dla zaokrąglenia przyjęło się mówić o 50 mm. Obiektywy poniżej 50 mm uznawane są za szerokokątne, a powyżej 50 mm uznawane są za teleobiektywy.

Teleobiektywy z zakresu 85 – 200 mm często stosuje się w fotografii portretowej. Plastyka obrazu takich obiektywów najkorzystniej przedstawia cechy ludzkiej twarzy. Powyżej 200 mm mówimy już specjalistycznych teleobiektywach do fotografii dzikich zwierząt oraz sportu.

Najpowszechniej spotykany szeroki kąt to około 24 – 28 mm. Poniżej 20 mm mamy do czynienia z ultraszerokim kątem - kiedyś był rzadko spotykany w fotografii ze względu na trudność w korekcji zniekształceń, a dziś jest powszechny w kamerach sportowych.

Ekwiwalent ogniskowej

Skoro kąt widzenia zależy zarówno od ogniskowej, jak i od wielkości matrycy, to aby zachować ten sam kąt widzenia, ogniskowa zmienia się wraz ze zmianą rozmiaru matrycy.

Mamy do czynienia z tak zwanym cropem – wycięciem fragmentu kadru w stosunku do matrycy pełnoklatkowej, który wpływa na powiększenie, tak jakbyśmy ciaśniej wykadrowali większe zdjęcie, zostawiając tylko jego środkowy fragment.

Aby nie uczyć się na pamięć różnych ogniskowych dla różnych rodzajów aparatów, z różnymi wielkościami matrycy, powstało pojęcie ekwiwalentu ogniskowej. To dpowiednik ogniskowej na pełnej klatce o takim samym kącie widzenia. W tym celu stosowane są przeliczniki.

Popularna w amatorskich lustrzankach mniejsza matryca APS-C ma mnożnik ogniskowej 1,6. Oznacza to, że podłączenie standardowego obiektywu 50 mm da nam taki sam kąt widzenia jak obiektyw o ogniskowej 80 mm na pełnej klatce i zamiast obiektywu standardowego otrzymamy teleobiektyw.

W aparatach Panasonic i Olympus stosowana jest matryca micro 4/3, która jest jeszcze mniejsza i jej mnożnik względem pełnej klatki wynosi 2. Oznacza to, że standardowy obiektyw 50 mm daje taki kąt widzenia jak 100 mm na pełnej klatce. Fizyczna ogniskowa obiektywu to 50 mm, ale ekwiwalent dla pełnej klatki pokrywający się kątem widzenia to 100 mm.

Taki mnożnik utrudnia produkowanie wysokiej jakości obiektywów szerokokątnych, bo żeby uzyskać dość powszechne 24 mm, obiektyw dla matrycy micro 4/3 musi mieć dość ekstremalne 12 mm ogniskowej.

Ogniskowa w smartfonach

Matryce w smartfonach są jeszcze znacznie mniejsze, choć także różnią się między sobą rozmiarami. Aby iPhone XS uzyskał ekwiwalent ogniskowej 27 mm swojego głównego aparatu zastosowano realną ogniskową 4,25 mm, a oferujący dwukrotnie powiększenie obiektyw o ekwiwalencie ogniskowej 52 mm ma faktycznie zaledwie 6 mm realnej, fizycznej ogniskowej. Oznacza to, że mnożnik w iPhone jest niemal dziewięciokrotny.

Często jeden smartfon ma matryce o różnym rozmiarze, mające różne przeliczniki. Dlatego w smartfonach mówimy wyłącznie o ekwiwalencie ogniskowej, który jest wspólnym mianownikiem intuicyjnie zrozumiałym dla osób związanych z fotografią.

Najczęściej spotykaną ogniskową w smartfonach jest ekwiwalent 27 mm, czyli powszechnie spotykany w aparatach szerokokątny obiektyw. Od niedawna producenci wzbogacają swoje urządzenia o ultraszeroki kąt o ekwiwalencie 13 lub 16 mm, a także o teleobiektyw. Zdecydowana większość producentów poprzestała na 52 mm, któremu bliżej do obiektywu standardowego. Huawei jako pierwszy wprowadził ekwiwalent 80 mm w P20 Pro, a następnie 125 mm w P30 Pro. Teraz dołącza do niego Oppo Reno.

Określenie dwukrotnego, trzykrotnego lub pięciokrotnego powiększenia odnosi się do ogniskowej spotykanej w smartfonach najczęściej. Skoro standardowo mamy ekwiwalent 27 mm, a teraz producenci dodali 52 mm, to mamy do czynienia z dwukrotnym powiększeniem. Odpowiednio 80 mm to trzykrotne powiększenie, bo 27 x 3 daje 81 mm ekwiwalentu ogniskowej.

Co to jest zoom?

W fotografii mianem zoom określa się obiektywy zmiennoogniskowe - to znaczy takie, w których poprzez ruchome soczewki fizycznie zmieniała się długość ogniskowej obiektywu. Zmiana ogniskowej, a więc i zmiana kąta widzenia i stopnia powiększenia odbywa się na drodze optycznej, poprzez fizyczne przesunięcie soczewek. Stąd określenie zoom optyczny.

W ogromnej większości smartfonów na rynku mamy do czynienia z kilkoma obiektywami stałoogniskowymi o różnej ogniskowej. W efekcie możemy zwiększyć lub zawęzić skokowo kąt widzenia, zmniejszyć bądź powiększyć skokowo powiększenie. Jest to odpowiednik zmiany w aparacie jednego obiektywu na drugi. Nie ma to jednak nic wspólnego z zoomem.

Najpowszechniej znanym smartfonem z zoomem optycznym jest Samsung Galaxy K zoom z 2014 roku, który przypominał aparat kompaktowy z wysuwanym obiektywem. Innym przykładem jest Zenfone Zoom ZX550 z 2015 roku. Najnowszą znaną mi realizacją zoomu optycznego do telefonu jest Hasselblad True Zoom, czyli jeden z Moto Mods, doczepiany do plecków Motorola Moto Z. Te rozwiązania bardziej przypominają aparat niż telefon i z trudem mieszczą się do większych i luźniejszych kieszeni. Najbliższy rozmiarów zwykłego smartfona był tutaj Asus, ale zakres jego przybliżenia był zaledwie trzykrotny, podczas gdy Hasselblad i Samsung oferowali x10 przybliżenie.

Co to jest zoom cyfrowy?

Zoom cyfrowy to manipulowanie powiększeniem obrazu pochodzącego z obiektywu stałoogniskowego. Zwiększanie powiększenia obrazu odbywa się poprzez kadrowanie obrazu widzianego poprzez matrycę do niższej rozdzielczości, a następnie uzupełnianie brakujących pikseli do osiągnięcia pierwotnej rozdzielczości. Brakujące piksele są wyliczane na podstawie sąsiadujących z nimi faktycznie rejestrowanymi pikselami. Ta metoda nie dodaje do obrazu żadnych dodatkowych szczegółów, co najwyżej czyni efekt interpolacji mniej drażniącym dla oka – obraz jest trochę rozmyty, ale nie ząbkowany.

Zoom cyfrowy nie różni się zasadniczo od powiększania obrazu na ekranie smartfona poprzez gest szczypnięcia - rozszerzających się dwóch palców. Przy takim powiększaniu szybko orientujemy się, że po przekroczeniu poziomu, gdy każdemu pikselowi zdjęcia odpowiada piksel na ekranie szczegółów już nie przybywa. W następnym kroku każdy piksel zdjęcia zajmuje kilka pikseli na ekranie, co nie wnosi żadnej nowej informacji, tylko czyni elementy zdjęcia większymi.

Zoom cyfrowy jest prosty do zrealizowania, ale jedyną jego zaletą jest wykadrowanie zdjęcia, co ma zwrócić uwagę na jego konkretny fragment. Zamiast udostępniać zwykłe zdjęcie i dodawać w opisie informację, że należy je sobie samodzielnie powiększyć, od razu wykonujemy tą czynność w momencie naciśnięcia spustu migawki. To jak różnica pomiędzy filtrem nałożonym na podgląd kadru na żywo w aplikacji, a filtrem dodanym później na Instargamie lub w Snapseed. W obu przypadkach efekt jest podobny, liczba szczegółów taka sama i nie wpływa to na elementy zarejestrowane przez matrycę aparatu.

Co to jest zoom hybrydowy?

Zoom hybrydowy to termin marketingowy i nie ma swojego źródła w tradycyjnej fotografii. Jako taki dla każdego producenta może znaczyć coś innego i z powodu braku punktu odniesienia nawet ciężko jest mieć o to pretensje. Wspólnym elementem dla zoomu hybrydowego ma być odróżnienie go od zoomu wyłącznie cyfrowego. Aby termin nie był przez producenta nadużyty, takie powiększenie musi wspomagać jakaś dodatkowa technologia, która poprawia jakość względem zwykłego zoomu cyfrowego.

Najczęściej oznacza to połączenie informacji rejestrowanej przez więcej niż jedną matrycę. Jeśli wybrane przez nas powiększenie znajduje się pomiędzy ogniskową jednego i drugiego aparatu, można wykorzystać informacje z obu aparatów, aby uzyskać obraz pośredni o lepszej jakości, niż zaoferowałoby samo powiększenie cyfrowe - ale nie tak dobrej jak obiektyw o takiej właśnie ogniskowej.

Gdy mamy do dyspozycji wyłącznie jeden aparat znacznie trudniej osiągnąć efekt hybrydowego powiększenia, choć są możliwości, aby obejść ograniczenia, gdy będziemy wspierać się statywem i wykonamy serię zdjęć delikatnie przesuwając matrycę mechanizmem jej stabilizacji. Wówczas uzyskamy wyższą rozdzielczość, z której będzie można później kadrować. Zdjęcia wyższej rozdzielczości niż matryca, które nie są „oszukane” zwykłą interpolacją oferują choćby Panasonic i Olympus w niektórych modelach aparatów, generując prawdziwe 80 megapikseli z 20 megapikselowej matrycy (na statywie).

Ponieważ zoom hybrydowy nie ma jednoznacznej definicji najlepiej jest sprawdzić samemu dokładnie, co dany producent nam obiecuje i jaką technologię zastosował. Nie jest do końca wykluczone, że mniejsi producenci mogą użyć tego terminu w nieuprawniony sposób.

To jak działa zaawansowany aparat w smartfonie?

Spójrzmy więc na przykładowy smartfon (Huawei P30 Pro) i sprawdźmy co oferuje. Został wyposażony w trzy aparaty, z których każdy ma inną ogniskową, ale każdy z aparatów ma obiektyw stałoogniskowy. Innymi słowy zoomu optycznego tutaj nie znajdziemy!

Mamy za to aparat z:

obiektywem ultra szerokokątnym o ekwiwalencie stałej ogniskowej 16 mm

obiektywem szerokokątnym, najpowszechniej spotykanym w smartfonach, o ekwiwalencie stałej ogniskowej 27 mm

teleobiektywem w konstrukcji peryskopowej, o ekwiwalencie stałej ogniskowej 125 mm

Każda z tych ogniskowych zapewnia określony kąt widzenia, czyli optyczne, a zatem bezstratne powiększanie obrazu o określonym współczynniku. W przypadku teleobiektywu jest to najdłuższy ekwiwalent ogniskowej jaki pojawił się w smartfonie o tradycyjnej, płaskiej konstrukcji. Odpowiada pięciokrotnemu powiększeniu w stosunku do standardowego aparatu. To wyjątkowo długa ogniskowa, konkretny teleobiektyw, duże powiększenie, ale nie jest to zoom. Nie w tradycyjnym rozumieniu tego słowa.

Zoom hybrydowy może wkroczyć do działania, gdy ustawimy suwakiem wartość powiększenia, która znajduje się albo pomiędzy 16 a 27 mm, albo pomiędzy 27 a 125 mm czyli na wartości pomiędzy stałymi ogniskowymi aparatów. Huawei nie precyzuje w jaki sposób realizuje pośrednie powiększenia. Deklaruje natomiast, że dwukrotne powiększenie maksymalnego powiększenia optycznego z x5 do x10, czyli z ekwiwalentu 125 do 250 mm jest realizowane hybrydowo, przy wykorzystaniu informacji z 40 megapikselowej matrycy głównego aparatu. Wszystko co jest powyżej x10 powiększenia aż do maksymalnego x50 jest realizowane wyłącznie cyfrowo, czyli przez kadrowanie i interpolację.

Terminologia może się zmienic

Terminologia, którą podałem ma wieloletnią tradycję wywodzącą się z czasów, gdy nikt nie myślał o smartfonach. Jestem jej zwolennikiem, bo jest precyzyjna i pozwala odróżnić zastosowane technologie, a one różnią się wyraźnie jakością. Dzięki takim konkretom jesteśmy w stanie odróżnić zalety i wady poszczególnych rozwiązań u różnych producentów.

Określanie teleobiektywu o określonym, stałym powiększeniu zoomem jest bardzo powszechne. Na dodatek coraz większą rolę w jakości zdjęć odgrywa oprogramowanie i algorytmy. To one pozwoliły nagiąć ograniczenia fizyczne wynikające z małych matryc i optyki zbliżając się do jakości dużych aparatów. W efekcie zdjęcie ze współczesnego smartfona i z aparatu przy zachowaniu tych samych parametrów będzie wyglądać podobnie. Pomijając aparaty z najwyższej półki, szala korzyści przechyla się coraz mocniej na stronę smartfonów, szczególnie w zdjęciach nocnych.

Wszystko to może spowodować powstanie nowej terminologii albo zmodyfikowanie rozumienia dotychczasowej. Dopóki to jednak nie nastąpi, warto jest rozumieć na czym polega różnica pomiędzy zoomem w sensie zmiennej ogniskowej, a powiększeniem cyfrowym.

Kilka fotograficznych ciekawostek: